Wiki90: stijlencyclopedie uit de jaren 90 op internet
Dit artikel gaat in op het onderwerp Peterschap, dat op verschillende gebieden grote belangstelling en controverse heeft gewekt. Peterschap heeft in de hedendaagse samenleving voor een intens debat gezorgd, waardoor de nieuwsgierigheid en mening van specialisten en het grote publiek is gewekt. De relevantie en betekenis ervan hebben geleid tot een diepere studie en analyse, met als doel de impact en reikwijdte ervan te begrijpen. In deze zin is het relevant om de verschillende aspecten rond Peterschap in detail te onderzoeken, waarbij de oorsprong, evolutie, gevolgen en mogelijke toekomstscenario's worden onderzocht. Op dezelfde manier probeert het een alomvattend perspectief te bieden dat het mogelijk maakt de kennis over Peterschap te verrijken, door elementen aan te reiken die bijdragen aan een kritische en reflectieve analyse.
Het peterschap (vrouwelijk equivalent: meterschap) is de hoedanigheid die een (doop)peter en -meter op zich nemen.
Het woord 'peter' is afgeleid van het Latijnse Pater (vader), zoals 'meter' afgeleid is van Mater (moeder). Bij de doopplechtigheid wordt vanouds over een nieuwe geboorte gesproken met een vader en moeder in het geloof. Grootouders, ooms en tantes worden meestal gevraagd peter of meter te zijn. Bij een katholieke doop worden doorgaans twee getuigen gevraagd: een (mannelijke) peter of peetoom en een (vrouwelijke) meter of peettante. Deze peetouders zijn samen de doopborgen. Behalve hun functie als getuigen, wordt hun ook gevraagd een bijzondere zorg en aandacht te besteden aan de katholieke opvoeding van het kind, in het bijzonder wanneer het kind zijn beide ouders zou verliezen.
Peterschap komt ook voor in protestantse kringen en zelfs in families die niet belijdend christelijk zijn. Dit is vooral het geval in Angelsaksische landen en in koninklijke families.
Soms wordt het kind naar de peter of meter genoemd, vooral als de naam tijdens de doop wordt vastgesteld. Het omgekeerde komt ook voor: dan spreekt men oneigenlijk van 'peetoom' of 'peettante' als een kind naar iemand genoemd is, terwijl er van doop geen sprake is. In bepaalde gebieden zoals België is het traditie dat een kind als tweede en derde voornaam de namen van de peter en de meter krijgt, eventueel aangepast aan het geslacht. Deze tweede en derde voornaam worden niet gebruikt in het dagelijks leven en zijn ook zelden bekend bij de omgeving, maar staan wel in het bevolkingsregister.
Het peterschap en meterschap is in de Katholieke Kerk nauwkeurig omschreven en aan voorwaarden verbonden. Het kerkelijk wetboek van de Katholieke Kerk (Codex Iuris Canonici) omschrijft het in hoofdstuk IV als volgt:
Waarschijnlijk onder invloed van de geruchtmakende maffiafilm The Godfather spreekt men soms van peetvader. De vertaling van godfather is peetoom, maar dat woord werd in de context van de film niet geschikt gevonden, zodat de film in het Nederlands werd uitgebracht onder de titel De Peetvader. Bij de maffia heeft de 'peetvader' een grote betekenis, in feite is die persoon het hoofd van de hele 'familie' en gaat elke ingrijpende beslissing van hem uit. (Zie ook Pater familias.)
Bij Grimm komt de peter voor in de sprookjes De dood als peet en De peetoom.
Bronnen, noten en/of referenties |