Fu-si
Fu Xi
Fuxi
Fuxi
Fuxi
Fu-hszi
Fu Xi
Fuxi
Fu Xi
Fuxi
Fu Xi
Wiki90
Wiki90: Encyklopedia stylu lat 90. w Internecie
|
|
|
|
Fuxi
W tym artykule zbadamy wszystko, co jest związane z Fuxi, od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo. Fuxi jest tematem zainteresowania od dziesięcioleci, jego korzenie sięgają czasów starożytnych, a jego aktualność jest nadal wyczuwalna. Na przestrzeni dziejów Fuxi wywoływał debaty, był źródłem inspiracji dla artystów i miał znaczący wpływ na kulturę popularną. W tym artykule przeanalizujemy najważniejsze aspekty Fuxi, od jego znaczenia w społeczeństwie po jego ewolucję w czasie.
 Nüwa i Fuxi | |||||||||||
| Imię chińskie | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
Fuxi (chiń. 伏羲; pinyin Fúxī, znany też jako Taihao, chiń. 太皞; dosł. „Wielki Blask”) – w mitologii chińskiej pierwszy z legendarnych Trzech Czcigodnych, najdawniejszych władców Chin. Według traktatu Huainanzi jest bogiem Wschodu i planety Jowisz.
Był synem boga piorunów Leishena i dziewczyny z kraju Huaxu. Miał siostrę Nügua (Nüwa), z którą ożenił się, wbrew późniejszym zasadom etycznym Chińczyków. Miał być twórcą heksagramów umieszczonych w księdze Yijing oraz magicznego kwadratu luoshu. Przypisuje mu się także wynalezienie sieci do łowienia ryb, ustanowienie małżeństwa, nauczenie ludzi uprawy ziemi i rozniecania ognia (choć inne legendy jako dawcę ognia wymieniają Żółtego Cesarza lub Suirena). Uważa się, że w micie o Fuxi przetrwały w zbiorowej pamięci elementy wydarzeń epoki neolitycznej.
Fuxi zazwyczaj przedstawiany jest jako pół człowiek, pół wąż (lub smok). Na płaskorzeźbach pochodzących z epoki Han Fuxi i Nügua przedstawiani są często jako ciasno splecione ze sobą węże. Fuxi trzyma w dłoni kątownik, będący symbolem budownictwa, ale także uzdrawiających i magicznych sił. Często przedstawiany jest także jako postać o głowie wołu i ciele smoka pokrytym łuskami.
Według mitu narodowości Yao, Fuxi i Nügua byli parą dzieci, które jako jedyni ludzie ocaleli z wielkiej powodzi, dzięki pomocy boga piorunów i tykwie, w której się schronili. Stąd też ma pochodzić imię Fuxi (brat-tykwa). Po potopie Fuxi miał poślubić swoją siostrę, która urodziła pierwszych ludzi. Postać Fuxi występuje też w wierzeniach ludu Miao.
W tradycji konfucjańskiej próbowano datować czasy Fuxi na lata 2852–2737 p.n.e. W Henanie i Szantungu znajdują się dwa grobowce kojarzone z Fuxi, natomiast w Tianshui znajduje się poświęcona mu świątynia.
Przypisy
- ↑ a b c d e f Mieczysław Jerzy Künstler: Mitologia chińska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Auriga, 2006. ISBN 83-922635-4-5.
- ↑ a b c d e f Wolfram Eberhard: Symbole chińskie. Słownik. Kraków: Universitas, 2007, s. 70-71. ISBN 97883-242-0766-4.
- ↑ Derek Walters: Mitologia Chin. Poznań: Don Wydawniczy Rebis, 1996, s. 106. ISBN 83-7120-229-6.
- ↑ a b c d С.В. Дмитриев, ФУ-СИ́, Большая российская энциклопедия (ros.).
Bibliografia
- Encyklopedia historyczna świata. Tom III. Kraków: Wyd. Opres, 2000, s. 249. ISBN 83-85909-61-3.