Kibarty

Kybartai

Kościół Zbawiciela Eucharystycznego
Herb Flaga
Państwo	Litwa
Okręg	mariampolski
Populacja (2018) • liczba ludności	4642
Kod pocztowy	LT-70416
Położenie na mapie Litwy Kibarty
54°38′N 22°44′E/54,633333 22,733333
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kibarty

Kibarty (lit. Kybartai) – miasto na Litwie, w okręgu mariampolskim, w rejonie wyłkowyskim, siedziba gminy Kibarty; położone przy granicy z obwodem królewieckim.

Przez miasto płynie rzeka Lipana (lit. Liepona), która jednocześnie wyznacza granicę z Rosją. Po drugiej stronie granicy znajduje się miejscowość Czernyszewskoje.

Historia

Pierwsza wzmianka o Kibartach pochodzi z 1561 roku – wówczas w inwentarzu Jurborka i Wierzbołowa pisano, że wieś ma 20 gospodarstw.

W 1856 r. Kibarty otrzymały prawa miejskie^{[potrzebny przypis]}, a gwałtowny rozwój nastąpił po 1861 r., gdy utworzono odnogę linii kolejowej z Petersburga do Warszawy, idącą do Wierzbołowa oraz wybudowano stację kolejową w Kibartach.

Za Królestwa Polskiego istniała gmina Kibarty.

W roku 1919 (lub 1924) powtórnie przyznano Kibartom prawa miejskie.

Do 1918 Kibarty leżały w Królestwie Polskim, w guberni suwalskiej, w powiecie wyłkowyskim, w gminie Kibarty.

Podczas okupacji hitlerowskiej, w lipcu 1941 roku Litwini utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 800 kobiet i dzieci (mężczyzn powyżej 16 roku życia wywieziono do miejscowości Gudkaimis). W sierpniu 1941 roku zlikwidowano getto, a Żydów przewieziono do getta w Wierzbołowie.

W 1998 zatwierdzono dekretem prezydenckim herb miasta.

W 2011 miasto zamieszkiwało 5631 osób, w tym niewielka mniejszość polska, stanowiąca 0,33% mieszkańców.

Zabytki i pomniki

Znajdują się tu kościół Zbawiciela Eucharystycznego, zbudowany w stylu neorenesansowym w 1928, cerkiew św. Aleksandra Newskiego, wzniesiona w 1870 oraz pomnik litewskich kolporterów książek z Suwalszczyzny z 2006.

Transport

W mieście znajduje się stacja kolejowa. Kibarty pełnią rolę najważniejszego kolejowego przejścia granicznego Litwy z Rosją oraz ważnego przejścia drogowego.

Urodzeni w Kibartach

• Emil Młynarski – polski skrzypek, dyrygent, kompozytor, współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej,
• Izaak Lewitan – rosyjski malarz-pejzażysta pochodzenia żydowskiego,
• Inga Valinskienė – litewska piosenkarka i osobowość telewizyjna, polityk, posłanka na Sejm Republiki Litewskiej,
• Maria Znamierowska-Prüfferowa - polska etnograf, profesor, wieloletni dyrektor Muzeum Etnograficznego w Toruniu, któremu po jej śmierci nadano jej imię.

Galeria

• 
  Dworzec kolejowy
• 
  Kościół nowoapostolski
• 
  Gmach starostwa
• 
  Progimnazjum
• 
  Szkoła specjalna
• 
  Wieża ciśnień

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Kibarty, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 9 .