Konsystorz (łac. consistorium – zgromadzenie) – zebranie, zgromadzenie określonego gremium w celu rozwiązania ważnych spraw:

• w starożytnym Rzymie było to zebranie doradców cesarza;
• w Kościele katolickim jest to:
  • zwołane przez papieża zebranie Kolegium Kardynałów w celu rozpatrzenia spraw związanych z Kościołem (tzw. konsystorz papieski). Dawniej dzielił się na konsystorz sekretny, odbywający się bez udziału osób postronnych, za zamkniętymi drzwiami oraz publiczny, z udziałem innych osób. Podczas konsystorza papież ogłasza nominacje kardynalskie oraz dokonuje ich kreacji poprzez wręczenie m.in. biretu i pierścienia. Konsystorzem nie są zebrania kardynałów po śmierci (czy też ustąpieniu) papieża, odbywające się czy to przed konklawe, czy też w jego trakcie.
  • dawniej stosowane określenie kurii biskupiej jako zbioru doradców biskupa, pomagających mu w sprawach administracyjno-sądowniczych (konsystorz biskupi). Sąd biskupi nazywano sądem konsystorskim
• w niektórych Kościołach protestanckich to najwyższa władza administracyjno-sądowa, np. Konsystorz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.

Przypisy