Velká jezera
Store søer (Nordamerika)
Große Seen
Great Lakes
Grandes Lagos (América del Norte)
Isotjärvet
Grands Lacs (Amérique du Nord)
Nagy-tavak
Grandi Laghi (America)
Grote Meren
Wiki90
Wiki90: Encyklopedia stylu lat 90. w Internecie
|
|
|
|
Wielkie Jeziora
W tym artykule szczegółowo zbadamy kwestię Wielkie Jeziora, odnosząc się do jej głównych aspektów, implikacji i możliwych rozwiązań. Zagłębimy się w jego historyczne pochodzenie, a także jego dzisiejsze znaczenie, analizując różne perspektywy, jakie istnieją w tej kwestii. Podobnie zbadamy wyzwania i możliwości, jakie stwarza Wielkie Jeziora w różnych obszarach, czy to osobistych, społecznych, ekonomicznych, politycznych czy kulturowych. Poprzez multidyscyplinarne podejście staramy się zaoferować wszechstronną i zaktualizowaną wizję Wielkie Jeziora, aby zachęcić do refleksji i świadomej debaty na temat tego tematu o wielkim znaczeniu we współczesnym społeczeństwie.
Wielkie Jeziora (ang. Great Lakes) – grupa pięciu jezior pochodzenia tektoniczno–polodowcowego w Ameryce Północnej, na pograniczu Kanady i Stanów Zjednoczonych.
Są to następujące jeziora:
Lustra wody poszczególnych akwenów położone są na różnych wysokościach, przy czym różnica między poziomem Jeziora Górnego a jeziora Ontario wynosi 108 metrów. Wyjątek stanowią Michigan i Huron, połączone cieśniną Mackinac i hydrologicznie stanowiące jeden zbiornik wodny. Sumaryczna objętość Wielkich Jezior tworzy drugi (po Bajkale) największy zbiornik wody słodkiej na kuli ziemskiej.
Jeziora połączone są ze sobą cieśninami, rzekami i kanałami. Razem z wypływającą z Ontario Rzeką Świętego Wawrzyńca tworzą śródlądową Drogę Wodną Świętego Wawrzyńca o długości 3770 km i stanowią ważny szlak wodny, mający również połączenie z dorzeczem rzek Missisipi i Hudson. Wokół Wielkich Jezior rozwinęła się gęsta sieć osadnicza.
Kotliny tworzące podłoże Wielkich Jezior mają pochodzenie tektoniczne; wypełniły się wodą w czasie ostatniego zlodowacenia, około 10 tysięcy lat temu.
Znaczenie w gospodarce
Około 25% kanadyjskiej produkcji rolnej oraz około 7% amerykańskiej pochodzi z basenu Wielkich Jezior. W Stanach Zjednoczonych Wielkie Jeziora są uważane za czwarte wybrzeże morskie, natomiast w Kanadzie za dominujący czynnik industrializacji.
Zanieczyszczenie
W wyniku dużego zaludnienia okolicy, rozwoju rolnictwa i przemysłu jeziora są zanieczyszczone – najbardziej Erie, a następnie Ontario. Najczystszą wodą wyróżnia się Jezioro Górne. W 1972 Stany Zjednoczone i Kanada podpisały porozumienie (ang. Great Lakes Water Quality Agreement) mające na celu ochronę wód oraz koordynację zabiegów poprawiających czystość wód. Zatwierdzono 13 obszarów działań badawczych, zapobiegawczych oraz interwencyjnych. Ostatnie uaktualnienie traktatu miało miejsce 7 września 2012.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 591.
- ↑ Great Lakes Factsheet No. 1, Physical Features And Population. United States Environmental Protection Agency. . (ang.).
- ↑ Introduction: The Great Lakes. United States Environmental Protection Agency. . (ang.).
- ↑ Great Lakes Water Quality Agreement. United States Environmental Protection Agency. . (ang.).