Zamach stanu w Mjanmie, nazywany również Poniedziałkiem generałów – udana próba przejęcia władzy w Mjanmie przez tamtejszych wojskowych dokonana 1 lutego 2021.
Tło wydarzeń
Od 1962 w Mjanmie (Birmie) rządziła junta wojskowa. Okres rządów armii zakończył się w 2011, kiedy to rozpoczęto reformy zmierzające ku demokratyzacji kraju i przeprowadzono wybory parlamentarne. W 2015 wybory generalne wygrała partia Narodowa Liga na rzecz Demokracji z wynikiem ponad 80% głosów. Po nich na czele rządu stanęła Aung San Suu Kyi, była opozycjonistka i laureatka pokojowej nagrody Nobla z 1991, a prezydentem został Win Myint jako pierwszy cywilny przywódca na tym stanowisku od 1962. Wyniki wyborów kwestionowała armia i powiązani z nią politycy.
Podczas wyborów w listopadzie 2020 blisko 2 mln obywateli nie mogło oddać głosu z powodu zamknięcia lokali wyborczych na terenach objętych działaniami zbrojnymi, m.in. na terenach zamieszkanych przez Rohindżów. Partia rządząca uzyskała wówczas 83% głosów. Wynik ten podważali wojskowi oraz sprzymierzona z nimi partia Unia Solidarności i Rozwoju, która zdobyła 6,9% głosów. Ich protesty zostały odrzucone przez komisję wyborczą. Pod koniec stycznia 2021 armia nie wykluczała siłowego przejęcia władzy kraju i zawieszenia konstytucji.
Przebieg
1 lutego 2021, około godziny 3:00 lub 2:30 czasu lokalnego (UTC+06:30) armia aresztowała urzędującą premier Aung San Suu Kyi i prezydenta Win Myinta. Według przedstawicieli Narodowej Ligi na rzecz Demokracji aresztowano także liderów ich ugrupowania. W Naypyidaw i Rangunie wojsko wyszło na ulice. W Mjanmie, a w szczególności w stolicy kraju ograniczono dostęp do internetu, sieci telefonicznej oraz kanałów telewizyjnych.
Wiceprezydent Myint Swe ogłosił się tymczasowym przywódcą kraju. Uznał działania armii za zgodne z konstytucją i poparł protesty przeciwko domniemanym fałszerstwom wyborczym. Wprowadził on na rok stan wyjątkowy i przekazał władzę Min Aung Hlaingowi, głównodowodzącemu Sił Zbrojnych Mjanmy.
Reakcje międzynarodowe
Przypisy
- ↑ AdamA. Szostkiewicz AdamA., „Poniedziałek generałów” w Mjanmie. Zachód ma dylemat , polityka.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ RussellR. Goldman RussellR., Myanmar’s Coup, Explained , nytimes.com, 6 lutego 2021 (ang.).
- ↑ Myanmar election: Suu Kyi's NLD wins landslide victory , bbc.com, 13 listopada 2015 (ang.).
- ↑ a b c KamilK. Turecki KamilK., Mjanma, dawna Birma, znów na skraju przepaści , onet.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ a b PaulinaP. Borowska PaulinaP., Zamach stanu w Mjanmie. Noblistka Aung San Suu Kyi aresztowana. UE potępiła działania wojskowych , euractiv.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ Wojsko straszy polityków w Mjanmie zawieszeniem konstytucji , defence24.pl, 30 stycznia 2021 (pol.).
- ↑ KarolK. Gąsienica KarolK., Mjanma: armia nie wyklucza dokonania zamachu stanu po nieprawidłowościach wyborczych , poinformowani.pl, 26 stycznia 2021 (pol.).
- ↑ a b Pucz w Birmie. Laureatka Pokojowej Nagrody Nobla Aung San Suu Kyi aresztowana przez armię , onet.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ a b c d AgnieszkaA. Kwiatkowska AgnieszkaA., Wojskowy zamach stanu w Mjanmie. Aung San Suu Kyi aresztowana , wyborcza.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ a b JacekJ. Frączyk JacekJ., Rozwijali się cztery razy szybciej niż Polska. Teraz prezydent aresztowany, a armia przejęła władzę , businessinsider.com.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ IAR, PatrykP. Strzałkowski PatrykP., Pucz w Birmie. Laureatka pokojowego Nobla zatrzymana, wojsko wprowadza stan wyjątkowy "na rok" , gazeta.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ PAP, Szefowa KE potępiła zamach stanu w Birmie i wezwała do uwolnienia zatrzymanych , msn.com, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ Pucz w Mjanmie. Stan wyjątkowy, wojsko na ulicach , tvn24.pl, 1 lutego 2021 (pol.).
- ↑ AdamA. Zygiel AdamA., Pucz wojskowy w Mjanmie. Biden mówi o sankcjach , rmf24.pl, 1 lutego 2021 (pol.).