Wiki90: Web'de 90'ların Stil Ansiklopedisi
Günümüz toplumunda çeşitli sektörlerin ilgisini çeken ve geniş tartışmalara yol açan bir konu olan 2020 Azerbaycan genel seçimleri konusunu bu yazımızda detaylı olarak inceleyeceğiz. 2020 Azerbaycan genel seçimleri günlük hayatımızın çeşitli yönlerini önemli ölçüde etkiledi ve etkisi son yıllarda giderek daha belirgin hale geldi. Kapsamlı bir analiz aracılığıyla, 2020 Azerbaycan genel seçimleri'in kökenlerinden ve geçmişinden günümüz dünyasındaki sonuçlarına kadar birçok yönünü inceleyeceğiz. Ayrıca 2020 Azerbaycan genel seçimleri'in zaman içinde nasıl geliştiğini ve dünya çapında farklı insanları ve toplulukları nasıl etkilediğini inceleyeceğiz. Bu konu bugün büyük önem taşıyor, dolayısıyla bu konuyu etkili bir şekilde ele almak için sonuçlarını ve zorluklarını anlamak çok önemlidir.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi'nin 125 sandalyesi için Çoğunluk için gereken 63 sandalye | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katılım | %46,84 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2020 Azerbaycan genel seçimleri, 9 Şubat 2020 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 6. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. Normal şartlarda 8 Kasım 2020 tarihinde yapılması gereken seçim, Yeni Azerbaycan Partisi milletvekillerinin talebi, cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in onayı ile 5. dönem Azerbaycan Millî Meclisinin feshedilmesi üzerine cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından erkene alınmıştır. Bu seçim Azerbaycan tarihinde ilk erken genel seçim olma özelliğini taşır.
2019 tarihinde medyada erken seçim söylentileri dolaşsa da 19 Mayıs 2019 tarihinde Yeni Azerbaycan Partisi Genel Sekreteri, Başbakan Yardımcısı Ali Ahmedov seçimlerin zamanında düzenleneceğini ve bu söylentilerin doğru olmadığını söyledi.
28 Kasım 2019 tarihinde saat 11.00'da Yeni Azerbaycan Partisi Siyasi Şurası olağanüstü toplantı kararı aldı. Başbakan Ali Asadov'un da katıldığı ve 1 saat süren toplantıda cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e 5. dönem Millî Meclisinin feshedilmesi ile ilgili talep gönderildi. Saat 15.00'da Yeni Azerbaycan Partisi Genel Sekreteri Ali Ahmedov, Genel Sekreter Yardımcıları Mübariz Kurbanlı ve Siyavuş Nevruzov'un da katıldığı basın toplantısı düzenlendi.
2 Aralık 2019 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi'nde feshedilme talebi oyalamaya sunuldu. 102 milletvekilinin katıldığı oylamada 99 milletvekili "evet", 1 milletvekili "hayır", 1 milletvekili "çekimser" oy kullandı. 1 milletvekili ise oylamaya katılmadı.
Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev 5 Aralık 2019 tarihinde kararname imzalayarak 9 Şubat 2020 tarihine erken seçim tayin etti.
125 sandalyeye uygun ülke 125 seçim çevresine bölünmüştür. İşgal altında olan bölgelerin milletvekilleri için seçim çevreleri (8 seçim çevresi; 118-125) ülke genelinde göçmenlerin yaşadıkları şehirleri, rayonları, kasabaları kapsamaktadır.
Seçimler için rekor sayda 2453 kişi başvurmuştur. Yine rekor sayda 1637 aday kayda alınmıştır, lakin 31 Ocak tarihine olan bilgiye esasen 312 kişi adaylığını geri çekmiştir. Adaylığını geri çekenlerin çoğu YAP üyeleri olmuştur. Buna sebep Yeni Azerbaycan Partisi'nin ortak aday listesinden kenar parti üyelerinin parti kararına uymayarak aday olması durumda partiden ihraç edileceğini ilan etmesi olmuştur. Açıklamadan sonra adaylığını geri çeken sayısı 95 kişiden 237'ye yükselmiştir. Böylece aday sayısı 1325'e inmiştir. Bunlardan 360 aday 19 siyasi partini temsil etmiştir.
Seçimlere resmen katılan ittifak olmamıştır. Buna rağmen resmi olmasa da 3 ittifak kurulmuştur:
Hareket
6 Kasım 2019 tarihinde REAL Partisi Meclis Başkanı Azer Kasımlı partisinden istifa etti. Kasımlı parti genel başkanı İlgar Mammadov'un Yönetim Kurulu, Parti Meclisi ve diğer kurumları feshetmesine itiraz etmiş, bunu otoriter bir yönetim olarak nitelendirmiştir. Partisinden istifa etmesine rağmen Kasımlı seçimlere katılma fikrinde kararlı olduğunu açıkladı.
25 Aralık 2019 tarihinde bağımsız adaylar, D18 Hareketi ve N!DA Vatandaş Hareketinin katılımıyla Hareket Seçim İttifakı kuruldu. Bu ittifaka Azer Kasımlı, D18 lideri Ruslan İzzetli, blogger Mehman Hüseynov, ekonomist Tuğrul İsmail, N!DA üyeleri: İsa Gamber'in oğlu Turgut Gamber; İlkin Rüstemzade; Ülvi Hasanlı; vekil Fariz Namazlı; hukukçu Samet Rehimli ve aktivist Rebiyye Memmedova katıldı.
İNAM
24 Ocak 2020 tarihinde bir grup gazeteci ve yazar tarafından oluşturulan seçim ittifakı. İttifaka Yeni Müsavat TV/Gazetesi sahibi Rauf Arifoğlu; gazeteci Azer Hasret; gazeteci Aygün Murathanlı; yazar Keramet Büyükçöl; yazar Ali Haziguliyev ,gazeteciler Laman Alaşrafkızı ve Afet Telmankızı isimler dahildi.
REAL Cumhuriyetçiler
2009 yılında hareket, 2018'de parti olarak kurulan REAL resmi kayda alınmadığı için seçimlere resmi ittifak kurarak katılamadı. Buna rağmen bazı bağımsız adaylarla REAL Cumhuriyetçiler İttifakı kuruldu.
Bu ittifakın adayları REAL Yönetim Kurulu üyeleri Erkin Kadirli, Natig Caferli; doktor Vasif İsmayıl; hukukçu Cevat Cevadov gibi isimlerdi.
REAL Partisi'nin resmi devlet kaydı olmadığı için "REAL Cumhuriyetçiler İttifakı"ndan ortak adayı Erkin Kadirli bağımsız milletvekili seçildi.
Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nde 2015 tarihinde itimad kurultayı düzenleyip genel başkan seçildiğini iddia eden Razi Nurullayev partisi (parti kolu) resmi devlet kaydında olmadığı için bağımsız milletvekili seçildi.
Merkezi Seçim Komisyonu tarafından 33 sayılı Hatai 1.; 35 sayılı Hatai 3.; 74 sayılı Lenkeran Köy ve 80 sayılı İmişli-Beylegan seçim çevresinin sonuçları iptal edilmiştir. Bu seçim çevrelerinde sırasıyla Yeni Azerbaycan Partisi adayı Hüseynbala Miralamov, bağımsız aday Rauf Arifoğlu, Yeni Azerbaycan Partisi adayı Hadı Recepli ve bağımsız adayı Cengiz Ganizade seçimi 1. tamamlamıştır.
Toplamda 54 seçim çevresinde 328 seçim noktasının (sandık kurulu) seçim sonuçları iptal edilmiştir.
Toplamda yaklaşık 1 milyon seçmenin kayıtlı olduğu seçim çevrelerinde, bölgelerinde, noktalarında sonuçlar iptal edilmiştir.