Wiki90: Web'de 90'ların Stil Ansiklopedisi
Günümüz dünyasında Maraş Muharebesi büyük önem kazanan ve çok sayıda insanın ilgisini çeken bir konudur. İster toplum üzerindeki etkisi, ister tarihsel önemi, ister popüler kültür üzerindeki etkisi nedeniyle Maraş Muharebesi kimseyi kayıtsız bırakmayacak bir konu. Tarih boyunca Maraş Muharebesi insanlığın evriminde çok önemli bir rol oynamıştır ve modern dünyada da önemi açıkça görülmektedir. Bu yazıda Maraş Muharebesi'in tüm yönlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz ve günümüz toplumundaki önemini inceleyeceğiz.
Maraş Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kurtuluş Savaşı Güney Cephesi | |||||||
Sütçü İmam'ın Fransız askerlere kurşun atışı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Kuvâ-yi Milliye | |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Arslan Bey (Toğuzata) Kılıç Ali Bey (Ali Kılıç) |
Henri Gouraud General Quérette Yarbay Robert Normand Binbaşı Corneloup Yüzbaşı Pierre-Jean Daniel André | ||||||
Güçler | |||||||
30.000 (sivil milisler de dahil olmak üzere) | 45.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
4000 ölü |
6500 ölü 280 yaralı 170 kayıp 300 ağır yaralı |
Maraş Muharebesi, I. Dünya Savaşı'nda yenilmesi üzerine, Osmanlı İmparatorluğu ile 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi çerçevesinde Anadolu'nun birçok yeri gibi Maraş'ın da işgal altına girmesi ile işgal güçlerine karşı 21 Ocak 1920'de başlayan direniş, 12 Şubat 1920 tarihinde işgalin ortadan kalkması ile sonuçlanmıştır.
Savaş çıkacağının ilk kıvılcımı 31 Ekim 1919'da Sütçü İmam Olayı ile yaşandı. Ermeni-Fransız Lejyon askerlerin Uzunoluk Hamamı'ndan çıkan peçeli Türk kadınlarına el uzatmaları sonucunda ayaklanan Türkler Ermeni-Fransızlara saldırmaya çalışsa da Ermeni-Fransız askerler, olaya müdahale etmek isteyen Çakmakçı Sait'i yaraladı. Sütçü İmam'ın da karşılık vererek Ermeni-Fransız lejyonerlere kurşun atmasından sonra kısa süreli bir arbede yaşandı.
27 Kasım 1919'da Agop Hırlakyan Ağa'ın evinde Fransız komutanı için bir dans tertiplenir. Komutanın dansa davet ettiği Ermeni kızı "Sizinle dans etmekten mazurum. Çünkü kendimi esarette hissediyorum. Kalede Türk Bayrağı dalgalandığı sürece, sizinle dans edemem" diyerek teklifini kabul etmez. Bunun üzerine kaledeki Türk Bayrağı indirilir. Fransızların şehrin kalesindeki Türk Bayrağı'nı indirmeleri, suçsuz kişileri öldürmeleri, Maraş ileri gelenlerini tutuklamaları tepkileri artırdı. Ulu Cami İmamı Rıdvan Hoca'nın "Kalesinde bayrağı dalgalanmayan ülkede cuma namazı kılınmaz!" sözü, halkı Fransızlara karşı harekete geçirdi. Kaleye saldıran Maraş halkı, içerideki Fransız askerlerini etkisiz hâle getirip yeniden Türk bayrağını dikti. Bunun üzerine 72 gün boyunca şehrin her yanında çatışma çıktı. Muharebe sırasında yaşanan en büyük çarpışma Türkoğlu Savunması idi. Ayrıca Pazarcık'ta da bir savunma yapılmıştır. Afşin ve Elbistan çevresinden de önemli derecede yardım gönderilmiştir. Daha sonra Fransızlar şehri 11 Şubat 1920'de boşalttı. Fransızlar İslahiye yolunda Kuvâ-yi Milliye saldırılarına uğradı. Böylece 200 kayıp verdi.