Wiki90: Web'de 90'ların Stil Ansiklopedisi
Modern dünyada, Tilki toplumun her alanında büyük önem kazanmıştır. Etkisi insanların yaşamlarına, ekonomik, politik, kültürel ve teknolojik alanlara yansıyor. Tilki kimseyi kayıtsız bırakmayan, etrafında tartışmalara, yansımalara ve eylemlere yol açan bir konudur. Tarih boyunca Tilki, yaşama ve ilişki kurma şeklimizdeki önemli dönüm noktalarına ve değişikliklere işaret eden sürekli bir referans noktası olmuştur. Bu makalede, günümüz toplumundaki etkisini ve erişimini daha iyi anlamak amacıyla Tilki'in farklı yönlerini ve perspektiflerini inceleyeceğiz.
Tilkiler | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
İçerdiği gruplar | |||||||||||||
Kladistik açıdan içerdiği fakat geleneksel olarak içermediği taksonlar | |||||||||||||
Canini oymağındaki diğer tüm türler |
Tilki, Canidae (köpekgiller) ailesi içindeki yedi cinste sınıflanmış ve yaklaşık 24 tür canlının ortak adıdır. Buna karşılık, Batı dünyasında "tilki" denilmekle en çok ifade edilen canlı türü Vulpes vulpes, yani kızıl tilkidir. Köpekgiller ailesinin bir parçasıdır. Kızıl tilki, kum tilkisi, Karsak, Bengal tilkisi, Kutup tilkisi, Afgan tilkisi, Güney Afrika tilkisi ve Çöl tilkisi gibi türleri vardır. Hepçil canlılar olan tilkilerin hemen her kıtada bulunuyor olmaları, çoğu halkların popüler kültüründe ve folklorunda da yer almalarına yol açmıştır. Hızlı bir ısırık ile çoğunlukla kemiricilerden oluşan kurbanlarını öldürürler. Birçok ayrı küçük hayvanlar, bitkisel gıda ve leş ile beslenirler. Yuvalarını yerde kuran kuşlar, tavuksular, tavşanlar, böcekler, balıklar ile de beslenebilirler. Çok nadir olarak geyik ya da domuz yavrularını avlarlar ve çok zor zamanlarda amfibyum ve sürüngen türleri de yiyebilirler. Tilkilerin kümeslere girip tavuk çalmaları da meşhurdur. Bazı tilkiler karayollarını takip eder ve otomobillerin ezdiği hayvanların leşleri ile beslenirler. Masallarda kurnaz kişi olarak anlatılır.
Erkek bir tilkinin testis torbası sarkık halde iken bile vücuda yakın durmaktadır. Diğer köpekgillerde olduğu gibi, erkek tilki bir baculuma sahiptir. Kızıl tilkilerin testisleri kutup tilkilerine kıyasla daha küçüktür. Kızıl tilkilerde sperm oluşumu, ağustos ve eylül aylarında başlar ve aralık ile şubat aylarında testisler en ağır oldukları zamana ulaşırlar.
"Tilki" denildiğinde, aşağıda sunulmuş cins ve türler ifade edilebilir:
Wikimedia Commons'ta Vulpini ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
<ref>
etiketi; Lloyd1980
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)